Tình huống:
Kính thưa Luật sư, tôi và chồng tôi (đều là người có quốc tịch Việt Nam) có đăng ký kết hôn tại Đại sứ quán Việt Nam tại Singapore vào năm 2017. Từ năm 2018, tôi và chồng tôi có chuyển về sinh sống và có đăng ký thường trú tại quận T, thành phố Hà Nội. Cả hai vợ chồng không có con chung và tài sản chung. Do tôi và chồng tôi mâu thuẫn về quan điểm, lối sống, không thể chung sống với nhau nên cả hai muốn thuận tình ly hôn. Tôi muốn hỏi Luật sư về việc để thuận tình ly hôn, vợ chồng phải nộp Đơn yêu cầu công nhận thuận tình ly hôn đến cơ quan có thẩm quyền nào?
Tôi xin cảm ơn Luật sư.
Trả lời: Liên quan đến câu hỏi của bạn, chúng tôi có tư vấn như sau:
1. Căn cứ theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 464 Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015 thì “Vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài là vụ việc dân sự thuộc một trong các trường hợp sau đây: b) Các bên tham gia đều là công dân, cơ quan, tổ chức Việt Nam nhưng việc xác lập, thay đổi, thực hiện hoặc chấm dứt quan hệ đó xảy ra tại nước ngoài”.
Bên cạnh đó, căn cứ theo quy định tại điểm e khoản 1 Điều 469 Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015 quy định về thẩm quyền chung của Tòa án Việt Nam trong giải quyết các vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài như sau:
“1. Tòa án Việt Nam có thẩm quyền giải quyết các vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài trong những trường hợp sau đây: …e) Vụ việc về quan hệ dân sự mà việc xác lập, thay đổi, chấm dứt quan hệ đó xảy ra ở ngoài lãnh thổ Việt Nam nhưng có liên quan đến quyền và nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, cá nhân Việt Nam hoặc có trụ sở, nơi cư trú tại Việt Nam…”
Đối chiếu với vụ việc của bạn:
– Quan hệ hôn nhân giữa bạn và chồng bạn được xác lập ở ngoài lãnh thổ Việt Nam (tại Đại sứ quán Việt Nam tại Singapore).
– Quan hệ hôn nhân có liên quan đến quyền và nghĩa vụ của bạn và chồng bạn – là các công dân có quốc tịch Việt Nam.
Do vậy, Tòa án Việt Nam là cơ quan có thẩm quyền giải quyết yêu cầu về hôn nhân và gia đình giữa bạn và chồng bạn theo quy định tại khoản 2 Điều 29 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015.
2. Căn cứ theo quy định tại điểm b khoản 2 và khoản 3 Điều 35 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 quy định về thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân cấp huyện như sau:
“2. Tòa án nhân dân cấp huyện có thẩm quyền giải quyết những yêu cầu sau đây:
b) Yêu cầu về hôn nhân và gia đình quy định tại các khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10 và 11 Điều 29 của Bộ luật này…
3. Những tranh chấp, yêu cầu quy định tại… khoản 2 Điều này mà có đương sự hoặc tài sản ở nước ngoài… không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân cấp huyện, trừ trường hợp quy định tại khoản 4 Điều này”.
Đồng thời, căn cứ điểm b khoản 1 Điều 37 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 quy định thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp tỉnh như sau:
“1. Tòa án nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm những vụ việc sau đây:
b) Yêu cầu về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động quy định tại các Điều 27, 29, 31 và 33 của Bộ luật này, trừ những yêu cầu thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân cấp huyện quy định tại khoản 2 và khoản 4 Điều 35 của Bộ luật này”.
Như vậy, theo các quy định nêu trên, nếu trường hợp vợ chồng bạn chứng minh được hiện nay cả hai người đều không ở nước ngoài mà cư trú hợp pháp tại quận T, thành phố Hà Nội thì Tòa án cấp huyện (Tòa án nhân dân quận T, thành phố Hà Nội) sẽ là cơ quan có thẩm quyền giải quyết yêu cầu về hôn nhân và gia đình giữa bạn và chồng bạn theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 35 Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015.
Do đó, để thuận tình ly hôn, vợ chồng bạn sẽ nộp Đơn yêu cầu công nhận thuận tình ly hôn đến Tòa án nhân dân quận T, thành phố Hà Nội để Tòa án giải quyết theo quy định pháp luật.
