Tình huống:
Thưa Luật sư, cháu của tôi hiện đang bị Công an TP. H khởi tố, bắt tạm giam để điều tra về tội “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân” theo Điều 331 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017). Ngoài quốc tịch Việt Nam, cháu còn có thêm quốc tịch Cộng hòa Cyprus (Cộng hòa Síp)
Vậy theo Luật sư, việc cháu có hai quốc tịch có ảnh hưởng gì đến quá trình điều tra vụ án hay không?
Cảm ơn Luật sư!
Trả lời
Đối với câu hỏi của bạn, chúng tôi có phản hồi như sau:
Thứ nhất, căn cứ theo quy định tại Điều 5 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017, sau đây gọi tắt là Bộ luật Hình sự năm 2015) thì: Bộ luật hình sự được áp dụng đối với mọi hành vi phạm tội thực hiện trên lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Quy định này cũng được áp dụng đối với hành vi phạm tội hoặc hậu quả của hành vi phạm tội xảy ra trên tàu bay, tàu biển mang quốc tịch Việt Nam hoặc tại vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa của Việt Nam.
Theo đó, Bộ luật Hình sự năm 2015 được áp dụng để xử lý mọi hành vi phạm tội thực hiện trên lãnh thổ Việt Nam, không phân biệt chủ thể thực hiện hành vi phạm tội là công dân Việt Nam, người nhiều quốc tịch hay người nước ngoài. Do đó, việc cháu bạn có mang 02 Quốc tịch sẽ không ảnh hưởng gì đến quá trình điều tra, xử lý của các cơ quan tố tụng.
Thứ hai, căn cứ theo quy định tại khoản 2 Điều 5 Bộ luật Hình sự năm 2015 thì: Đối với người nước ngoài phạm tội trên lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam thuộc đối tượng được hưởng quyền miễn trừ ngoại giao hoặc lãnh sự theo pháp luật Việt Nam, theo điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên hoặc theo tập quán quốc tế, thì vấn đề trách nhiệm hình sự của họ được giải quyết theo quy định của điều ước quốc tế hoặc theo tập quán quốc tế đó; trường hợp điều ước quốc tế đó không quy định hoặc không có tập quán quốc tế thì trách nhiệm hình sự của họ được giải quyết bằng con đường ngoại giao.
Theo đó, trong một số trường hợp liên quan đến miễn trừ ngoại giao, các cam kết trong Điều ước quốc tế mà Việt Nam gia nhập, ký kết, người nước ngoài phạm tội tại Việt Nam thuộc đối tượng này thì vấn đề trách nhiệm hình sự của họ được giải quyết theo quy định của Điều ước quốc tế hoặc theo tập quán quốc tế đó. Theo đó, các trường hợp được miễn trừ ngoại giao quy định tại Pháp lệnh về Quyền ưu đãi, miễn trừ dành cho cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự và cơ quan đại diện của tổ chức quốc tế tại Việt Nam ngày 23/8/1993 của Ủy ban Thường vụ Quốc Hội; Nghị định số 73-CP ngày 30/7/1994 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành pháp lệnh về quyền ưu đãi, miễn trừ dành cho cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự nước ngoài và cơ quan đại diện của Tổ chức quốc tế tại Việt Nam bao gồm: cơ quan đại diện ngoại giao; cơ quan lãnh sự nước ngoài; cơ quan đại diện của các Tổ chức quốc tế tại Việt Nam (gồm đại diện các Tổ chức quốc tế thuộc hệ thống Liên Hợp Quốc, đại diện của Tổ chức quốc tế liên chính phủ ngoài hệ thống Liên Hợp Quốc và đại diện các Tổ chức phi chính phủ nước ngoài)… và thành viên của những cơ quan đó, cũng như thành viên gia đình họ.
Như vậy, cháu của bạn không thuộc trường hợp được miễn trừ ngoại giao theo phân tích trên. Theo đó, cơ quan điều tra vẫn giải quyết theo trình tự, thủ tục tố tụng thông thường, áp dụng cơ chế xử lý tương tự như một người nước ngoài thực hiện hành vi phạm tội trên lãnh thổ Việt Nam. Pháp luật Việt Nam sẽ được áp dụng để xử lý trong trường hợp này.
Thứ ba, trong quá trình tố tụng, Đại sứ quán Cộng hòa Cyprus muốn thăm hỏi, thông tin về công dân của mình thì cơ quan tố tụng vẫn tạo điều kiện cho tiếp xúc trong phạm vi ngoại giao lãnh sự để nắm thông tin.
Trên đây là phản hồi của chúng tôi liên quan đến câu hỏi của bạn. Nếu có vướng mắc gì, đề nghị bạn liên hệ với chúng tôi.
Trân trọng./.
