TRÁCH NHIỆM THỰC TẬP PHƯƠNG ÁN PCCC

Ngày Đăng: 20 Tháng 9, 2022

Tình huống:

Thưa Luật sư, Công ty chúng tôi là doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ cảng biển. Thời gian gần đây, cơ quan Công an Phòng cháy chữa cháy đề nghị Công ty chúng tôi thực hiện phương án phòng cháy chữa cháy của cơ sở trước sự chứng kiến và chỉ huy của cơ quan Phòng cháy chữa cháy. Thực tế, hàng năm Công ty chúng tôi đã tiến hành thực tập phương án chữa cháy cơ sở (quy mô nội bộ) thì theo quy định pháp luật Công ty chúng tôi có đảm bảo yêu cầu của cơ quan Phòng cháy chữa cháy trong việc thực tập phương án phòng cháy chữa cháy hay chưa?

Cảm ơn Luật sư

Trả lời:

Đối với yêu cầu tư vấn của doanh nghiệp, chúng tôi đưa ra quan điểm tư vấn như sau:

1. Về trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc bảo đảm các điều kiện an toàn về phòng cháy và chữa cháy

Căn cứ Phụ lục III kèm theo Nghị định số 136/2020/ND-CP thì doanh nghiệp của bạn kinh doanh dịch vụ cảng biển thuộc trường hợp cơ sở theo quy định tại khoản 12 Phụ lục này. Theo đó, doanh nghiệp bạn thuộc cơ sở do Cơ quan Công an quản lý.

Căn cứ Điều 5 Nghị định số 136/2020/ND-CP, Điều 5, Điều 11 Thông tư 149/2020/TT-BCA thì doanh nghiệp cần đảm bảo các điều kiện an toàn về phòng cháy và chữa cháy, cụ thể như sau:

Một là, có nội quy, biển cấm, biển báo, sơ đồ hoặc biển chỉ dẫn về phòng cháy và chữa cháy, thoát nạn phù hợp với quy chuẩn, tiêu chuẩn về phòng cháy và chữa cháy hoặc theo quy định của Bộ Công an, trong đó:

– Nội quy an toàn về phòng cháy và chữa cháy phải phù hợp với tính chất, đặc điểm hoạt động của cơ sở và gồm các nội dung cơ bản sau: Quy định việc quản lý, sử dụng điện, nguồn lửa, nguồn nhiệt, chất dễ cháy, nổ, thiết bị, dụng cụ có khả năng sinh lửa, sinh nhiệt; quy định việc quản lý, sử dụng phương tiện, thiết bị phòng cháy và chữa cháy; những hành vi bị nghiêm cấm theo quy định của pháp luật về phòng cháy và chữa cháy; những việc phải làm khi có cháy, nổ xảy ra.

– Sơ đồ chỉ dẫn về phòng cháy và chữa cháy phải thể hiện đường, lối thoát nạn, vị trí bố trí phương tiện, thiết bị chữa cháy của khu vực, tầng nhà. Tùy theo tính chất, đặc điểm hoạt động cụ thể của cơ sở, sơ đồ chỉ dẫn về phòng cháy và chữa cháy có thể tách thành các sơ đồ chỉ dẫn riêng thể hiện một hoặc một số nội dung nêu trên.

– Biển cấm, biển báo, biển chỉ dẫn về phòng cháy và chữa cháy, gồm:

+ Biển cấm lửa, biển cấm hút thuốc, biển cấm mang, sử dụng diêm, bật lửa, điện thoại di động, thiết bị thu phát sóng, các thiết bị, vật dụng, chất có khả năng phát sinh nhiệt, tia lửa hoặc lửa tại nơi sản xuất, bảo quản, sử dụng vật liệu nổ, xăng, dầu, khí đốt hóa lỏng, hóa chất dễ cháy, nổ;

+ Biển báo khu vực có nguy hiểm về cháy, nổ;

+ Biển chỉ dẫn về phòng cháy và chữa cháy, gồm: Biển chỉ hướng thoát nạn, cửa thoát nạn; biển chỉ vị trí trụ, cột, bể, bến lấy nước chữa cháy.

– Quy cách, mẫu biển cấm, biển báo, biển chỉ dẫn về phòng cháy và chữa cháy thực hiện theo quy định của Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 4879:1989 Phòng cháy – Dấu hiệu an toàn. Trong trường hợp cần phải quy định rõ hiệu lực của biển cấm, biển báo, biển chỉ dẫn thì phải có biển phụ kèm theo.

– Nội quy an toàn, sơ đồ chỉ dẫn, biển cấm, biển báo, biển chỉ dẫn về phòng cháy và chữa cháy phải được phổ biến và niêm yết ở những nơi dễ thấy để mọi người biết và chấp hành.

Hai là, có lực lượng phòng cháy và chữa cháy cơ sở, chuyên ngành tương ứng với loại hình cơ sở, được huấn luyện nghiệp vụ phòng cháy và chữa cháy và tổ chức sẵn sàng chữa cháy đáp ứng yêu cầu chữa cháy tại chỗ theo quy định.

Ba là, có phương án chữa cháy được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Phương án chữa cháy phải đảm bảo các yêu cầu và nội dung cơ bản sau:

– Nêu được tính chất, đặc điểm nguy hiểm về cháy, nổ, độc và các điều kiện liên quan đến hoạt động chữa cháy;

– Đề ra tình huống cháy phức tạp nhất và một số tình huống cháy đặc trưng khác có thể xảy ra, khả năng phát triển của đám cháy theo các mức độ khác nhau;

– Đề ra kế hoạch huy động, sử dụng lực lượng, phương tiện, tổ chức chỉ huy, biện pháp kỹ thuật, chiến thuật chữa cháy và các công việc phục vụ chữa cháy phù hợp với từng giai đoạn của từng tình huống cháy;

– Phương án chữa cháy phải được bổ sung, chỉnh lý kịp thời và được cấp có thẩm quyền phê duyệt lại khi có những thay đổi lớn về quy mô, tính chất, đặc điểm nguy hiểm về cháy, nổ, độc và các điều kiện liên quan đến hoạt động chữa cháy.

Bốn là, có hệ thống điện, chống sét, chống tĩnh điện, thiết bị sử dụng điện, sinh lửa, sinh nhiệt, việc sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt phải bảo đảm an toàn về phòng cháy và chữa cháy phù hợp với quy chuẩn, tiêu chuẩn về phòng cháy và chữa cháy hoặc theo quy định của Bộ Công an;

Năm là, có hệ thống giao thông, cấp nước, thông tin liên lạc phục vụ chữa cháy, hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu về phòng cháy, chữa cháy và truyền tin báo sự cố, hệ thống báo cháy, chữa cháy, ngăn cháy, ngăn khói, thoát nạn, phương tiện phòng cháy và chữa cháy khác, phương tiện cứu người bảo đảm về số lượng, chất lượng phù hợp với quy chuẩn, tiêu chuẩn về phòng cháy và chữa cháy hoặc theo quy định của Bộ Công an;

Năm là, có Giấy chứng nhận thẩm duyệt thiết kế và văn bản thẩm duyệt thiết kế (nếu có) và văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu về phòng cháy và chữa cháy của cơ quan Cảnh sát phòng cháy và chữa cháy.

Như vậy, trong quá trinh hoạt động, kinh doanh, doanh nghiệp buộc phải đáp ứng các điều kiện đảm bảo an toàn về phòng cháy chữa cháy nêu trên. Trường hợp doanh nghiệp không đảm bảo các điều kiện hoặc không không đảm bảo đủ các điều kiện sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính tương ứng với từng hành vi vi phạm.

2. Về trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc thực tập phương án chữa cháy

Như đã phân tích ở mục 1 nêu trên thì doanh nghiệp phải có phương án chữa cháy được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Căn cứ điểm a Khoản 3 Điều 19 Nghị định số 136/2020/ND-CP thì doanh nghiệp thuộc cơ sở mà Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã, người đứng đầu cơ sở thuộc diện quản lý về phòng cháy tổ chức xây dựng phương án chữa cháy của cơ sở.

Căn cứ điểm a, điểm b, điểm d khoản 10 Điều 19 Nghị định số 136/2020/ND-CP quy định về trách nhiệm tổ chức thực tập phương án phòng cháy chữa cháy:

“a) Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã, người đứng đầu cơ sở, chủ phương tiện giao thông cơ giới có yêu cầu đặc biệt về bảo đảm an toàn phòng cháy và chữa cháy có trách nhiệm bảo đảm các điều kiện cần thiết, tổ chức thực tập phương án chữa cháy của cơ sở, khu dân cư, phương tiện thuộc phạm vi quản lý của mình;

b) Cơ quan Công an có trách nhiệm tổ chức thực tập phương án chữa cháy của cơ quan Công an theo yêu cầu của người có thẩm quyền phê duyệt;

d) Người có trách nhiệm tổ chức thực tập phương án chữa cháy của cơ sở phải gửi kế hoạch, báo cáo kết quả tổ chức thực tập phương án chữa cháy đến cơ quan Công an quản lý trực tiếp và chịu trách nhiệm trước pháp luật về kết quả thực tập phương án chữa cháy”.

Căn cứ khoản 11 Điều 19 Nghị định số 136/2020/ND-CP được hướng dẫn bởi Điều 10 Thông tư 149/2020/TT-BCA quy định về thời hạn thực tập phương án chữa cháy:

“1. Phương án chữa cháy của cơ sở quy định tại điểm a khoản 3 Điều 19 Nghị định số 136/2020/NĐ-CP phải được tổ chức thực tập ít nhất một lần một năm và thực tập đột xuất khi có yêu cầu bảo đảm về an toàn phòng cháy và chữa cháy đối với các sự kiện đặc biệt về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội tổ chức ở địa phương. Mỗi lần thực tập phương án chữa cháy có thể thực tập một hoặc nhiều tình huống khác nhau, nhưng phải bảo đảm tất cả các tình huống trong phương án lần lượt được tổ chức thực tập.

2. Phương án chữa cháy của cơ quan Công an quy định tại điểm b, c khoản 3 Điều 19 Nghị định số 136/2020/NĐ-CP được tổ chức thực tập khi có yêu cầu của người có thẩm quyền phê duyệt phương án chữa cháy. Trước khi tổ chức thực tập phương án, cơ quan Công an có trách nhiệm tổ chức thực tập phương án phải thông báo bằng văn bản cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã, người đứng đầu cơ sở nơi tổ chức thực tập trước thời điểm thực tập ít nhất 05 ngày làm việc và gửi yêu cầu huy động lực lượng, phương tiện cho các cơ quan, tổ chức, hộ gia đình và cá nhân được huy động tham gia thực tập phương án trước thời điểm thực tập ít nhất 05 ngày làm việc.”.

Như vậy, doanh nghiệp có trách nhiệm:

– Thực tập phương án chữa cháy của cơ sở ít nhất 01 năm 01 lần khi và thực tập đột xuất khi có yêu cầu bảo đảm về an toàn phòng cháy và chữa cháy đối với các sự kiện đặc biệt về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội tổ chức ở địa phương. Khi thực tập phương án chữa cháy người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp phải gửi kế hoạch, báo cáo kết quả tổ chức thực tập phương án chữa cháy đến cơ quan Công an quản lý trực tiếp và chịu trách nhiệm trước pháp luật về kết quả thực tập phương án chữa cháy.

– Phối hợp với cơ quan công an trong trường hợp cơ quan công an tổ chức thực tập phương án chữa cháy của cơ quan công an tại doanh nghiệp trong trường hợp việc thực tập phương án chữa cháy được thực hiện tại doanh nghiệp.

Do đó, trường hợp doanh nghiệp cung cấp rằng hàng năm doanh nghiệp đã tiến hành thực tập phương án chữa cháy cơ sở (quy mô nội bộ) mà chưa gửi kế hoạch, báo cáo kết quả tổ chức thực tập phương án chữa cháy đến cơ quan Công an quản lý trực tiếp là chưa đáp ứng được yêu cầu nêu trên của cơ quan Phòng cháy chữa cháy, chưa đảm bảo đầy đủ yêu cầu về phòng cháy chữa cháy theo quy định tại Nghị định số 136/2020/ND-CP.