1. Hành vi xâm phạm quyền đối với Thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn
Căn cứ theo quy định tại Điều 126 Văn bản hợp nhất 07/VBHN-VPQH năm 2019 thì các hành vi sau đây bị coi là xâm phạm quyền của chủ sở hữu thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn (sau đây gọi tắt là Thiết kế bố trí):
– Sử dụng thiết kế bố trí được bảo hộ hoặc thiết kế bố trí không khác biệt đáng kể với thiết kế đó trong thời hạn hiệu lực của văn bằng bảo hộ mà không được phép của chủ sở hữu;
– Sử dụng thiết kế bố trí mà không trả tiền đền bù theo quy định về quyền tạm thời đối với thiết kế bố trí tại Điều 131 của Luật này, cụ thể:
+ Đối với thiết kế bố trí đã được người có quyền đăng ký hoặc người được người đó cho phép khai thác thương mại trước ngày cấp Giấy chứng nhận đăng ký thiết kế bố trí, nếu người có quyền đăng ký biết rằng thiết kế bố trí đó đang được người khác sử dụng nhằm mục đích thương mại thì người đó có quyền thông báo bằng văn bản về quyền đăng ký của mình đối với thiết kế bố trí đó cho người sử dụng để người đó chấm dứt việc sử dụng thiết kế bố trí hoặc tiếp tục sử dụng.
+ Trong trường hợp đã được thông báo mà người được thông báo vẫn tiếp tục sử dụng thiết kế bố trí thì khi Giấy chứng nhận đăng ký thiết kế bố trí được cấp, chủ sở hữu thiết kế bố trí có quyền yêu cầu người đã sử dụng thiết kế bố trí phải trả một khoản tiền đền bù tương đương với giá chuyển giao quyền sử dụng thiết kế bố trí đó trong phạm vi và thời hạn sử dụng tương ứng.
Như vậy, nếu cá nhân, tổ chức thực hiện một trong các hành vi nêu trên thì đây là hành vi xâm phạm quyền đối với thiết kế bố trí.
2. Căn cứ xác định hành vi xâm phạm
Căn cứ theo quy định tại Điều 5 Văn bản hợp nhất số 04/VBHN-BKHCN ngày 18/01/2019 thì hành vi bị xem xét bị coi là hành vi xâm phạm quyền đối với thiết kế bố trí khi có đủ các căn cứ sau đây:
– Đối tượng bị xem xét thuộc phạm vi các đối tượng đang được bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ;
– Có yếu tố xâm phạm trong đối tượng bị xem xét;
– Người thực hiện hành vi bị xem xét không phải là chủ thể quyền sở hữu trí tuệ và không phải là người được pháp luật hoặc cơ quan có thẩm quyền cho phép theo quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 125, Điều 133, Điều 134, khoản 2 Điều 137, các Điều 145 của Luật Sở hữu trí tuệ;
– Hành vi bị xem xét xảy ra tại Việt Nam: Hành vi bị xem xét cũng bị coi là xảy ra tại Việt Nam nếu hành vi đó xảy ra trên mạng internet nhưng nhằm vào người tiêu dùng hoặc người dùng tin tại Việt Nam.
Như vậy, nếu hành vi bị xem xét có đủ các căn cứ nêu trên là có thể bị coi là hành vi xâm phạm quyền đối với thiết kế bố trí.
3. Yếu tố xâm phạm quyền đối với thiết kế bố trí
Theo Điều 9 Văn bản hợp nhất số 04/VBHN-BKHCN ngày 18/01/2019 thì yếu tố xâm phạm quyền đối với thiết kế bố trí được quy định như sau:
– Thiết kế bố trí được tạo ra do sao chép trái phép thiết kế bố trí được bảo hộ;
– Mạch tích hợp bán dẫn được tạo ra một cách trái phép theo thiết kế bố trí được bảo hộ;
– Sản phẩm hoặc bộ phận (phần) sản phẩm gắn mạch tích hợp bán dẫn;
– Căn cứ xác định yếu tố xâm phạm quyền đối với thiết kế bố trí là phạm vi bảo hộ quyền đối với thiết kế bố trí được xác định theo Giấy chứng nhận đăng ký thiết kế bố trí.
4. Chế tài xử phạt hành vi xâm phạm quyền đối với thiết kế bố trí
4.1. Biện pháp hành chính
Căn cứ theo quy định tại Điều 4 Văn bản hợp nhất số 04/VBHN-BKHCN ngày 18/01/2019 thì tổ chức, cá nhân thực hiện hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ gây thiệt hại cho tác giả, chủ sở hữu, người tiêu dùng hoặc cho xã hội sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo yêu cầu của chủ thể quyền sở hữu trí tuệ, tổ chức, cá nhân bị thiệt hại do hành vi xâm phạm gây ra, tổ chức, cá nhân phát hiện hành vi xâm phạm hoặc do cơ quan có thẩm quyền chủ động phát hiện. Hình thức, mức phạt, thẩm quyền, thủ tục xử phạt hành vi xâm phạm và các biện pháp khắc phục hậu quả tuân theo quy định của Luật Sở hữu trí tuệ và pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quyền tác giả và quyền liên quan, quyền sở hữu công nghiệp.
Theo quy định tại Điều 10 Nghị định số 99/2013/NĐ-CP, tổ chức, cá nhân thực hiện hành vi xâm phạm thiết kế bố trí bị buộc phải chấm dứt hành vi xâm phạm và bị áp dụng hình thức phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền. Theo đó, hành vi xâm phạm quyền đối với thiết kế bố trí có thể bị phạt tiền mức từ 500.000 đồng đến 250.000.000 đồng.
Ngoài ra, tuỳ theo tính chất, mức độ xâm phạm, tổ chức, cá nhân xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ còn có thể bị áp dụng hình phạt bổ sung đình chỉ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa vi phạm từ 01 tháng đến 03 tháng và áp dụng các biện pháp khắc phục hiệu quả như:
– Buộc loại bỏ yếu tố vi phạm và tiêu hủy yếu tố vi phạm đối với hành vi vi phạm;
– Buộc tiêu hủy tang vật, phương tiện vi phạm nếu không loại bỏ được yếu tố vi phạm;
– Buộc đưa ra khỏi lãnh thổ Việt Nam hàng hóa quá cảnh xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp.
– Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm.
4.2. Biện pháp dân sự
Căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 4 Văn bản hợp nhất số 04/VBHN-BKHCN thì Biện pháp dân sự được áp dụng để xử lý hành vi xâm phạm theo yêu cầu của chủ thể quyền sở hữu trí tuệ hoặc của tổ chức, cá nhân bị thiệt hại do hành vi xâm phạm gây ra, kể cả khi hành vi đó đã hoặc đang bị xử lý bằng biện pháp hành chính hoặc biện pháp hình sự. Thủ tục yêu cầu áp dụng biện pháp dân sự, thẩm quyền, trình tự, thủ tục áp dụng biện pháp dân sự tuân theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.
Theo quy định tại Điều 202 Văn bản hợp nhất 07/VBHN-VPQH năm 2019, Toà án áp dụng các biện pháp dân sự sau đây để xử lý tổ chức, cá nhân có hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ:
– Buộc chấm dứt hành vi xâm phạm;
– Buộc xin lỗi, cải chính công khai;
– Buộc thực hiện nghĩa vụ dân sự;
– Buộc bồi thường thiệt hại;
– Buộc tiêu huỷ hoặc buộc phân phối hoặc đưa vào sử dụng không nhằm mục đích thương mại đối với hàng hoá, nguyên liệu, vật liệu và phương tiện được sử dụng chủ yếu để sản xuất, kinh doanh hàng hoá xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ với điều kiện không làm ảnh hưởng đến khả năng khai thác quyền của chủ thể quyền sở hữu trí tuệ.
4.3. Biện pháp hình sự
Căn cứ theo quy định tại khoản 3 Điều 4 Văn bản hợp nhất số 04/VBHN-BKHCN thì biện pháp hình sự được áp dụng để xử lý hành vi xâm phạm trong trường hợp hành vi đó có yếu tố cấu thành tội phạm theo quy định của Bộ luật Hình sự.
Tuy nhiên, Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 hiện chỉ mới quy định về Tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp đối với nhãn hiệu hoặc chỉ dẫn địa lý, chưa có quy định về Tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp đối với thiết kế bố trí.
Do đó, trường hợp cá nhân, tổ chức có hành vi vi phạm quyền sở hữu đối với thiết kế bố trí thì cá nhân, tổ chức có thể bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính hoặc/và biện pháp dân sự theo quy định nêu trên.
